Gelir tablosu hazırlamak için, küçük işletmelerin belirli bir raporlama dönemi için gelirlerini, işletme giderlerini ve bunların sonucunda ortaya çıkan brüt kar veya zararlarını analiz etmeleri ve raporlamaları gerekir.
Gelir Tablosu Nedir?
Gelir tablosu, kâr ve zarar tablosu olarak da adlandırılan, bilançonun ve nakit akış tablosunun yanında işletmeler tarafından yayınlanan ana finansal tablolardan biridir. Kâr ve zarar tablosu, gelirlerin net kâra nasıl dönüştüğünü gösterir.
Kâr ve zarar belgeleri, bir şirketin kullandığı ana finansal tablolardan biridir. Yıllık, üç aylık veya aylık olarak raporlama yapmak tercih edilebilinir. Halka açık şirketler, finansal tabloları üç aylık ve yıllık olarak hazırlamak zorundadır. Gelirler, dönem boyunca hizmetleriniz için kazanılan tüm parayı içerir.
Doğru bir finansal tablo elde etmek için tüm işletme giderlerini dahil etmek gerekir. Kâr ve zarar tabloları, gelecek mali dönem için bir anlayış sağlar.
Kâr ve zarar tablosu iki şekilde hazırlanabilir: tek adım ve çok adım gelir tablosu. Tek adım, işletmenin gelirlerini, giderlerini ve kâr veya zararını verirken, çok adım işletme gelirlerini ve giderlerini işletme dışı gelirler ve giderler ile karşılaştırarak ayrıntılı bir şekilde gösterir.
Gelir Tablosu Hazırlama Adımları
Gelirlerin Toplanması
- Brüt Satışlar: İşletmenin belirli bir dönemde gerçekleştirdiği toplam satışların (ürün veya hizmet satışları) miktarı.
- Satış İadeleri ve İndirimler: Müşterilere yapılan satış iadeleri ve verilen indirimler brüt satışlardan düşülür.
- Net Satışlar: Brüt satışlardan iadeler ve indirimler çıkarılarak hesaplanır.
Satışların Maliyeti (Maliyetler)
- Başlangıç Envanteri: Dönem başındaki stokların değeri.
- Dönem İçi Alımlar: Dönem içinde yapılan satın almaların toplamı.
- Satışa Hazır Mal Miktarı: Başlangıç envanteri ile dönem içi alımların toplamı.
- Dönem Sonu Envanteri: Dönem sonunda kalan stokların değeri.
- Satılan Malların Maliyeti (SMM): Satışa hazır mal miktarından dönem sonu envanteri çıkarılarak hesaplanır.
Brüt Kar
- Brüt Kar: Net satışlardan satılan malların maliyeti çıkarılarak hesaplanır.
- Formül: Brüt Kar = Net Satışlar – SMM
Faaliyet Giderleri
- Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri: Reklam, promosyon, satış ekibi maaşları vb. giderler.
- Genel Yönetim Giderleri: Yönetim maaşları, kira, ofis giderleri vb.
- Araştırma ve Geliştirme Giderleri: Ar-Ge çalışmaları için yapılan harcamalar.
Faaliyet Karı
- Faaliyet Karı: Brüt kardan faaliyet giderleri çıkarılarak hesaplanır.
- Formül: Faaliyet Karı = Brüt Kar – Faaliyet Giderleri
Faaliyet Dışı Gelir ve Giderler
- Faiz Gelirleri ve Giderleri: Faizden elde edilen gelirler veya ödenen faiz giderleri.
- Diğer Gelir ve Giderler: Kira gelirleri, yatırım gelirleri vb.
Vergi Öncesi Kar (Net Kar Öncesi)
- Vergi Öncesi Kar: Faaliyet karına faaliyet dışı gelirler eklenip giderler çıkarılarak hesaplanır.
- Formül: Vergi Öncesi Kar = Faaliyet Karı + Faaliyet Dışı Gelirler – Faaliyet Dışı Giderler
Vergi Giderleri
- Vergi Giderleri: Vergi öncesi kardan vergi giderleri çıkarılır.
- Net Kar: Vergi öncesi kardan vergi giderleri çıkarılarak net kar hesaplanır.
- Formül: Net Kar = Vergi Öncesi Kar – Vergi Giderleri
Gelir Tablosunun Raporlanması
- Gelir Tablosu: Yukarıdaki tüm hesaplamalar yapılarak, belirli bir dönem için gelir tablosu oluşturulur ve raporlanır.
Bu adımlarla, şirketinizin mali sağlığı hakkında gelecekteki bir anlayış sağlayacak ve size ve iş uygulamalarınıza büyük fayda sağlayacaktır.
Gelir Tablosunun Önemi ve Kullanımları
Gelir tablosu, bir işletmenin finansal sağlığını ve performansını değerlendirmek için kritik bir araçtır. İşletmenin belirli bir dönemde elde ettiği gelirleri ve bu gelirleri elde etmek için katlandığı maliyetleri gösterir. Bu sayede, işletmenin ne kadar karlı olduğunu ve mali durumunu anlamak mümkündür. Gelir tablosu, yatırımcılar, kredi verenler ve işletme yöneticileri için önemli bir bilgi kaynağıdır. Yatırımcılar, işletmenin karlılığını ve büyüme potansiyelini değerlendirmek için gelir tablosunu kullanır. Kredi verenler, işletmenin borç ödeme kapasitesini ve finansal sağlamlığını anlamak için bu tabloya bakar. İşletme yöneticileri ise, mali performansı analiz etmek ve stratejik kararlar almak için gelir tablosunu kullanır.
Gelir tablosu, ayrıca, işletmenin mali tablolarını yasal gerekliliklere uygun olarak hazırlamak için de gereklidir. Vergi beyannamelerinin hazırlanmasında ve çeşitli yasal raporlama gereksinimlerini karşılamakta önemli bir rol oynar. Bu nedenle, gelir tablosu, işletmenin finansal yönetimi ve dış paydaşlarla olan ilişkileri açısından kritik bir araçtır.
Gelir Tablosu Örneği
Bilanço ve Gelir Tablosu Arasındaki Fark Nedir?
- Zamanlama: Kâr ve zarar belgesi, belirli bir raporlama dönemi için finansal faaliyetleri rapor ederken, genellikle bir ay, bir çeyrek veya bir yıl, bilanço belirli bir zamandaki finansal faaliyetleri rapor eder ve işletmenin finansmanının anlık görüntüsünü sunar.
- Raporlanan Bilgiler: Gelir tablosu, işletmenin gelirlerini ve giderlerini ve nihayetinde üretilen brüt kâr veya zararı rapor ederken, bilanço şirketin varlıklarını, yükümlülüklerini ve özkaynaklarını rapor eder.
- İşletmenizin finansmanını kolay ve verimli bir şekilde takip edin. FreshBooks, muhasebe tahminini ortadan kaldıran muhasebe hizmetleri sunar. FreshBooks muhasebe hizmetlerinin muhasebe ihtiyaçlarınızı nasıl destekleyebileceği hakkında daha fazla bilgi edinin.
İster bireysel bir katkıda bulunan, ister liderlik ekibinin bir üyesi, ister birçok şapka takan bir girişimci olun, bir gelir tablosu yazmayı bilmek, işletmenizin mali durumunu daha derinlemesine anlamanızı sağlar. Ayrıca, finansal analizi geliştirmeye yardımcı olur, böylece geleceği planlayabilir ve işletmenizi başarılı bir şekilde ölçeklendirebilirsiniz. Gelir tablolarının bilinçli kullanımı, yeni projelere, düzene sokulmuş uygulamalara ve uzun vadeli hızlandırma için sağlıklı bir mali ortama yol açar.
Ekstra Notlar
- Gelir tablosundaki en önemli rakamlar nelerdir?
- Gelir tablonuzdaki en önemli rakamlar, brüt marjınız, işletme kazançlarınız ve vergi öncesi kazançlarınızdır. Bu rakamlar, işletmenizin gelecekteki büyümesine fayda sağlayacak özkaynak ve kredi analiz süreçleri için kritiktir.
- Gelir ve Gider Tablosunun Kısıtlamaları Nelerdir?
- Gelir tablosu, sadece belirli bir dönemin finansal performansını gösterir ve uzun vadeli trendleri göz önünde bulundurmaz. Muhasebe politikaları ve standartları işletmeler arasında farklılık gösterebilir, bu da karşılaştırmaları zorlaştırabilir. Bazı faaliyet dışı gelir ve giderlerin işletme performansını yanıltıcı şekilde etkileyebilir.
- Gelir tablomun doğru olup olmadığını nasıl anlarım?
- Yaygın muhasebe hatalarından kaçınmak, gelir tablonuzun doğruluğunu sağlamak için en iyi yoldur. Bir denetim izi tutmak, çalışmalarınızı iki kez kontrol etmek, tutarlı bir süreç kullanmak, rutin mutabakatlar yapmak ve çalışmalarınızı gözden geçirmek için taze bir göz sağlamak, gelir tablonuzdaki bilgilerin doğru kalmasını sağlamak için en iyi yollardır.
- Bilanço ve gelir tablosu eşleşmeli midir?
- Hayır. Bilanço ve gelir tablonuzu eşleştiremezsiniz. Bu iki rapor farklı kalemler içerir, yani son rakam ve toplanan veriler aynı değildir.
- Gelir tablosunda negatif rakam var mı?
- Evet. Bir şirketin gelir tablosunda negatif bir gelir rakamı görünebilir. Negatif bir net gelir, şirketin belirli bir hesap döneminde zarar ettiği anlamına gelir, kâr değil. İşletmenizin pozitif satışları olsa bile, giderler ve diğer maliyetler bu miktarı aşarsa negatif net gelir elde edersiniz.